2015’ten beri hastane, tıp merkezi ve kliniklerde çalıştım. Her sağlık kuruluşu 14 Mart Tıp Bayramı’nı farklı şekillerde kutladı. Yemekli kutlamalar, özel hediyeler vs. Yılbaşında hediye bekleyen çocuklar gibiydi hastane çalışanları. Kendilerine ait özel bir gün, hatırlandıkları ve değerli hissettikleri bir hafta. Peki neden 14 Mart Tıp Bayramı’nı kutluyoruz? Bu yazıyı yazana kadar neden 14 Mart günü kutlama yapıldığını düşünmemiştim. Gelin beraber öğrenelim.
14 Mart Günü Ne Oldu?
Türkiye’ye özel olan bu günde kutlanan 14 Mart Tıp Bayramı, Wikipedia‘ya göre Türkiye’deki doktorların hizmet sorunlarının tartışıldığı, bilime katkılarının ödüllendirildiği bir kutlama ve anma günü. Mentor Health ekibi olarak, sahadan ve çeşitli birimlerden gelenler olarak 14 Mart’ın sadece doktorlara özel olmaması gerektiğine inanıyoruz. Bir hastane, tüm sınırları içerisinde çalışanlarla bir bütündür. Lego parçası gibi, biri olmasa diğeri de olamaz. Gelin; bu 14 Mart sadece doktorlar olarak değil, tüm sağlık sektörü çalışanları olarak bir bütün halde günü kutlayalım.
Neden 14 Mart Tıp Bayramı Olarak Kutlanıyor?
Türkiye’de modern tıp eğitimi ilk olarak 14 Mart 1827 günü başlamıştır. II. Mahmut döneminde, Hekimbaşı Mustafa Behçet, bir öneri ile gelir. Şehzadebaşı’nda bulunan Tulumbacıbaşı Konağı’nda ilk cerrahhanenin kurulmasını ister. Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire adıyla bir cerrahhane kurulur. Okulun kuruluş günü olan 14 Mart ise Tıp Bayramı olarak kutlanacaktır.
Fakat 1919 yılına kadar Tıp Bayramı olarak kutlanmaz. İlk kutlamanın yapıldığı 1919 yılında İstanbul işgal altındadır. Tıbbiye 3. sınıf öğrencisi Hikmet Boran, İstanbul işgalini protesto etmek amacıyla tıbbiye öğrencilerini örgütler. Hikmet Boran ve diğer tıbbiye öğrencilerini, devrin ünlü doktorları da desteklemiştir. Tıp Bayramı aslında tıp mesleği mensuplarının yurdu işgale karşı savunma hareketi olarak başlamıştır.
1929-1937 yılları arasında Tıp Bayramı 12 Mayıs gününde kutlanmıştır. Bursa’da bulunan Yıldırım Darüşşifası’nda ilk Türkçe tıp derslerinin başladığı tarih olarak kabul edildiğinden, kutlamalara bu tarihte devam edilmiştir. Zaman içerisinde bu uygulamadan vazgeçilerek, 14 Mart gününe geri dönülmüştür.
Dünyada Tıp Bayramı
14 Mart günü; ilk cerrahhanenin kurulduğu gün ve İstanbul işgaline karşı tıbbiye öğrencilerinin bir başkaldırışı olarak Türkiye’ye özeldir.
Dünyada bu şekilde benzerleri olmamasına rağmen doktorlar günü olarak farklı tairhlerde kutlamalar yapılmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri’nde genel anestezinin ilk defa kullanıldığı tarih olan 30 Mart 1842 ve Hindistanlı doktor Bidhan Chandra Roy’un doğum (aynı zamanda ölüm) yıldönümü 1 Temmuz günü Doktorlar Günü olarak kutlanmaktadır.